DZIEŃ PIĄTY
27 czerwca, godzina 21,00, "Timeline: Deadline": Jarzębina (Kocudza) & Riho Ensemble (Gruzja), koncert, kościół św. Jana Ewangelisty (ul. Św. Ducha 9), wstęp wolny
Dzień piąty jest również przywołaniem doświadczenia granicznego. W wydarzeniu festiwalowym zestawiamy ze sobą różne perspektywy patrzenia na problematykę śmierci i umierania, różne sposoby celebrowania odejścia: WSCHODNI (wschodnia Polska i Gruzja), wspólnotowy, oparty na sile tradycji i środkach wypracowanych przez pokolenia, oraz ZACHODNI – podejmujący zindywidualizowany eksperyment asystowania przy umieraniu. Będziemy zadawać pytania o to, gdzie sami jesteśmy, do którego rytuału nam bliżej, gdzie przebiega granica między artystycznym eksperymentem a przekroczeniem, czy możliwe jest tworzenie osobistych obrzędów.
Jarzębina (Kocudza) & Riho Ensemble (Gruzja)
W czwartkowy wieczór zapraszamy na wyjątkowe spotkanie polskiej żeńskiej grupy śpiewaczej Jarzębina z Kocudzy oraz gruzińskiego zespołu Riho Ensemble. W zamyśle nie będą to dwa odrębne koncerty, ale − zaplanowany specjalnie na potrzeby festiwalu − dialog dwóch tradycji: gruzińskiego wielogłosu z legendarnego regionu Swanetii oraz polskich pieśni jednogłosowych z Roztocza. Spotkanie nawiązywało będzie do odchodzącego w zapomnienie obrzędu Pustych Nocy, który odbywał się w różnych rejonach Polski w noc poprzedzającą pochówek zmarłego, w czasie gdy – jak wierzono − zmarły nie przebywał już „tu”, a „tam” jeszcze nie dotarł. Usłyszymy więc polskie pieśni pogrzebowe, które pochodzą nierzadko z czasów baroku i wcześniejszych, oraz swańskie pieśni Zar – towarzyszące archaicznemu rytuałowi pogrzebowemu, wykonywane w skomplikowanych wariantach polifonicznych liczących sobie czasem dwa tysiące lat, które stanowią najstarszą formę wielogłosu w Gruzji. Mimo trudnej tematyki pieśni te są niezwykle piękne, jasne, wręcz kojące i stanowią znakomity przykład siły tradycji, wspólnoty w obliczu najważniejszego z rytuałów przejścia. Spotkanie dwóch wybitnych grup śpiewaczych, które nie współpracowały dotąd pozostaje w relacji ze spektaklem grupy Markus&Markus. Tak ułożony program pozwoli na poszukiwanie łączników, punktów wspólnych na styku pozornie opozycyjnych perspektyw: nowoczesność-tradycja, wschód-zachód, stare-nowe, indywidualne i zbiorowe.
Jarzębina − zespół należy do najbardziej znanych grup śpiewaczych w Polsce. To wielopokoleniowy żeński zespół zajmujący się teatrem obrzędowym i śpiewem tradycyjnym. Powstał w 1991 roku w Kocudzy na Roztoczu, niezwykle interesującym regionie etnograficznym Lubelszczyzny. Członkinie zespołu gromadzą i wykonują pieśni nadbużańskiego Podlasia, aktywnie uczestnicząc w życiu kulturalnym regionu. Zespół prezentuje bogaty i zróżnicowany gatunkowo repertuar jednogłosowych pieśni obrzędowych i powszechnych, dla których źródłem jest tradycja ustna, oparta głównie na przekazach rodzinnych oraz różnego rodzaju śpiewnikach: kantyczki-kolędy, pastorałki, pieśni adwentowe, wielkopostne i wielkanocne. Pieśni i dialogi wykonywane są w gwarze kocudzkiej, z troską o oryginalne tempo, głośność i styl artystycznej wypowiedzi. Na szczególną uwagę zasługują unikalne pieśni pogrzebowe i wielkopostne, wywodzące się nierzadko z czasów baroku, a nawet dawniejszych, z czasów gdy pieśń towarzyszyła człowiekowi od narodzin aż do śmierci.
Grupa chętnie angażuje się również we współpracę z różnymi artystami, poczynając od przedsięwzięć związanych z muzyką dawną, poprzez muzykę tradycyjną, skończywszy na filmach fabularnych i działaniach z dziedziny sztuki współczesnej (m.in. ze Scholą Węgajty, Warszawskim Domem Tańca, włoskim zespołem muzyki dawnej Micrologus, ale także Pawłem Salą – reżyserem filmu „Matka Teresa od kotów”, Anną Molską czy autorami projektu muzycznego „Puls” poświęconego twórczości Haliny Poświatowskiej, prezentowanego na ostatnim Przeglądzie Piosenki Aktorskiej we Wrocławiu z udziałem muzyków trip-hopowych, Wojciecha Waglewskiego, Moniki Brodki i innych). Śpiew Jarzębiny cenili sobie m.in. Władysław Hasior czy Henryk Mikołaj Górecki. W roku 2012 grupa zdobyła szeroką popularność, zwyciężając plebiscyt na oficjalną piosenkę reprezentacji polski w piłkę nożną na Euro 2012.
Riho Ensemble Gruzja, Swanetia − Swanetia to kraina znajdująca się na północnym zachodzie Gruzji, w najwyższych zamieszkałych partiach Kaukazu. Mówi się, że lud Swanów istniał już wtedy, gdy Jason, szukając Złotego Runa, dotarł do brzegów Kolchidy. Pierwsze pisemne źródła dotyczące historii Swanów znaleźć można w tekstach Ksenofonta. W tej, przez lata niedostępnej, oddalonej od centrów krainie kaukaskich górali słynących z niezależności zachował się niezwykły repertuar wokalny, wykonywany ciągle przy rozmaitych uroczystościach i świętach, charakteryzujący się surowymi, archaicznymi brzmieniami i skomplikowanym stylem wielogłosowym. Pieśni, melodie oraz sposoby ich wykonywania są przekazywane od wieków kolejnym pokoleniom w tradycji ustnej.
Riho Ensemble został założony w 1964 roku przez Eptime (Islama) Pilpaniego – zmarłego rok temu zawodowego muzyka i śpiewaka, nauczyciela swańskiej muzyki tradycyjnej, nestora rodziny Pilpanich (znanego w Swanetii rodu muzycznego). Zespół prowadzony jest obecnie przez jego syna − Wachtanga Pilpaniego. W skład Riho Ensemble wchodzą najlepsi śpiewacy tradycyjni z okolic Mestii, z których duża część była spokrewniona z założycielem grupy.
W repertuarze zespołu znajdują się swańskie przedchrześcijańskie pieśni rytualne, pieśni historyczne/epickie, pochwały i ludowe pieśni religijne oraz tańce (wykonywane często przy akompaniamencie tradycyjnych, archaicznych instrumentów swańskich: trzystrunowego instrumentu smyczkowego czuniri i 8-strunowej harfy czangi).
Album zespołu tutaj.
Projekt TIMELINE: DEADLINE
W ramach jubileuszowej, XX edycji festiwalu Spoiwa Kultury powołujemy nowy cykl TIMELINE, którego celem jest prezentacja polskich i niemieckich dzieł kultury teatralnej i muzycznej w zaskakujących konstelacjach i zderzeniach (połączonych wspólnym tematem, ale wyróżniających się diametralnie inną strategią artystyczną bądź formą).
Inauguracyjna edycja TIMELINE: DEADLINE poświęcona jest tematowi śmierci – największemu tabu współczesnej cywilizacji, najtrudniejszemu z rytuałów przejścia. W obrębie jednego dnia festiwalowego proponujemy zestawienie dwóch krańcowo różnych sposobów spojrzenia na to zagadnienie: z jednej strony operujący bardzo współczesnymi środkami teatralnymi spektakl „IBSEN: GHOSTS” niemieckiego kolektywu teatralnego Markus&Markus, poświęcony dylematowi dotyczącemu prawa samostanowienia człowieka o własnej śmierci, z drugiej: wspólny koncert/spotkanie zespołu JARZĘBINA oraz gruzińskiej grupy RIHO ENSEMBLE poświęcone starym tradycjom i pieśniom pogrzebowym. Mamy nadzieję, że tak zbudowany program umożliwi zarówno odbiorcom, jak i samym twórcom wielowymiarową, pogłębioną refleksję na temat śmierci oraz poszukiwanie łączników, mostów, spoiw na styku pozornie opozycyjnych perspektyw: nowoczesność-tradycja, stare-nowe, wschód-zachód, indywidualne-zbiorowe.
Realizacja projektu TIMELINE: DEADLINE jest możliwa dzięki dofinansowaniu ze środków FWPN i Goethe-Insitut.
Projekt „TIMELINE: DEADLINE" dofinansowano ze środków FWPN.
FILM
DZIEŃ PIĄTY
27 czerwca, godzina 21,00, "Timeline: Deadline": Jarzębina (Kocudza) & Riho Ensemble (Gruzja), koncert, kościół św. Jana Ewangelisty (ul. Św. Ducha 9), wstęp wolny
Dzień piąty jest również przywołaniem doświadczenia granicznego. W wydarzeniu festiwalowym zestawiamy ze sobą różne perspektywy patrzenia na problematykę śmierci i umierania, różne sposoby celebrowania odejścia: WSCHODNI (wschodnia Polska i Gruzja), wspólnotowy, oparty na sile tradycji i środkach wypracowanych przez pokolenia, oraz ZACHODNI – podejmujący zindywidualizowany eksperyment asystowania przy umieraniu. Będziemy zadawać pytania o to, gdzie sami jesteśmy, do którego rytuału nam bliżej, gdzie przebiega granica między artystycznym eksperymentem a przekroczeniem, czy możliwe jest tworzenie osobistych obrzędów.
Jarzębina (Kocudza) & Riho Ensemble (Gruzja)
W czwartkowy wieczór zapraszamy na wyjątkowe spotkanie polskiej żeńskiej grupy śpiewaczej Jarzębina z Kocudzy oraz gruzińskiego zespołu Riho Ensemble. W zamyśle nie będą to dwa odrębne koncerty, ale − zaplanowany specjalnie na potrzeby festiwalu − dialog dwóch tradycji: gruzińskiego wielogłosu z legendarnego regionu Swanetii oraz polskich pieśni jednogłosowych z Roztocza. Spotkanie nawiązywało będzie do odchodzącego w zapomnienie obrzędu Pustych Nocy, który odbywał się w różnych rejonach Polski w noc poprzedzającą pochówek zmarłego, w czasie gdy – jak wierzono − zmarły nie przebywał już „tu”, a „tam” jeszcze nie dotarł. Usłyszymy więc polskie pieśni pogrzebowe, które pochodzą nierzadko z czasów baroku i wcześniejszych, oraz swańskie pieśni Zar – towarzyszące archaicznemu rytuałowi pogrzebowemu, wykonywane w skomplikowanych wariantach polifonicznych liczących sobie czasem dwa tysiące lat, które stanowią najstarszą formę wielogłosu w Gruzji. Mimo trudnej tematyki pieśni te są niezwykle piękne, jasne, wręcz kojące i stanowią znakomity przykład siły tradycji, wspólnoty w obliczu najważniejszego z rytuałów przejścia. Spotkanie dwóch wybitnych grup śpiewaczych, które nie współpracowały dotąd pozostaje w relacji ze spektaklem grupy Markus&Markus. Tak ułożony program pozwoli na poszukiwanie łączników, punktów wspólnych na styku pozornie opozycyjnych perspektyw: nowoczesność-tradycja, wschód-zachód, stare-nowe, indywidualne i zbiorowe.
Jarzębina − zespół należy do najbardziej znanych grup śpiewaczych w Polsce. To wielopokoleniowy żeński zespół zajmujący się teatrem obrzędowym i śpiewem tradycyjnym. Powstał w 1991 roku w Kocudzy na Roztoczu, niezwykle interesującym regionie etnograficznym Lubelszczyzny. Członkinie zespołu gromadzą i wykonują pieśni nadbużańskiego Podlasia, aktywnie uczestnicząc w życiu kulturalnym regionu. Zespół prezentuje bogaty i zróżnicowany gatunkowo repertuar jednogłosowych pieśni obrzędowych i powszechnych, dla których źródłem jest tradycja ustna, oparta głównie na przekazach rodzinnych oraz różnego rodzaju śpiewnikach: kantyczki-kolędy, pastorałki, pieśni adwentowe, wielkopostne i wielkanocne. Pieśni i dialogi wykonywane są w gwarze kocudzkiej, z troską o oryginalne tempo, głośność i styl artystycznej wypowiedzi. Na szczególną uwagę zasługują unikalne pieśni pogrzebowe i wielkopostne, wywodzące się nierzadko z czasów baroku, a nawet dawniejszych, z czasów gdy pieśń towarzyszyła człowiekowi od narodzin aż do śmierci.
Grupa chętnie angażuje się również we współpracę z różnymi artystami, poczynając od przedsięwzięć związanych z muzyką dawną, poprzez muzykę tradycyjną, skończywszy na filmach fabularnych i działaniach z dziedziny sztuki współczesnej (m.in. ze Scholą Węgajty, Warszawskim Domem Tańca, włoskim zespołem muzyki dawnej Micrologus, ale także Pawłem Salą – reżyserem filmu „Matka Teresa od kotów”, Anną Molską czy autorami projektu muzycznego „Puls” poświęconego twórczości Haliny Poświatowskiej, prezentowanego na ostatnim Przeglądzie Piosenki Aktorskiej we Wrocławiu z udziałem muzyków trip-hopowych, Wojciecha Waglewskiego, Moniki Brodki i innych). Śpiew Jarzębiny cenili sobie m.in. Władysław Hasior czy Henryk Mikołaj Górecki. W roku 2012 grupa zdobyła szeroką popularność, zwyciężając plebiscyt na oficjalną piosenkę reprezentacji polski w piłkę nożną na Euro 2012.
Riho Ensemble Gruzja, Swanetia − Swanetia to kraina znajdująca się na północnym zachodzie Gruzji, w najwyższych zamieszkałych partiach Kaukazu. Mówi się, że lud Swanów istniał już wtedy, gdy Jason, szukając Złotego Runa, dotarł do brzegów Kolchidy. Pierwsze pisemne źródła dotyczące historii Swanów znaleźć można w tekstach Ksenofonta. W tej, przez lata niedostępnej, oddalonej od centrów krainie kaukaskich górali słynących z niezależności zachował się niezwykły repertuar wokalny, wykonywany ciągle przy rozmaitych uroczystościach i świętach, charakteryzujący się surowymi, archaicznymi brzmieniami i skomplikowanym stylem wielogłosowym. Pieśni, melodie oraz sposoby ich wykonywania są przekazywane od wieków kolejnym pokoleniom w tradycji ustnej.
Riho Ensemble został założony w 1964 roku przez Eptime (Islama) Pilpaniego – zmarłego rok temu zawodowego muzyka i śpiewaka, nauczyciela swańskiej muzyki tradycyjnej, nestora rodziny Pilpanich (znanego w Swanetii rodu muzycznego). Zespół prowadzony jest obecnie przez jego syna − Wachtanga Pilpaniego. W skład Riho Ensemble wchodzą najlepsi śpiewacy tradycyjni z okolic Mestii, z których duża część była spokrewniona z założycielem grupy.
W repertuarze zespołu znajdują się swańskie przedchrześcijańskie pieśni rytualne, pieśni historyczne/epickie, pochwały i ludowe pieśni religijne oraz tańce (wykonywane często przy akompaniamencie tradycyjnych, archaicznych instrumentów swańskich: trzystrunowego instrumentu smyczkowego czuniri i 8-strunowej harfy czangi).
Album zespołu tutaj.
Projekt TIMELINE: DEADLINE
W ramach jubileuszowej, XX edycji festiwalu Spoiwa Kultury powołujemy nowy cykl TIMELINE, którego celem jest prezentacja polskich i niemieckich dzieł kultury teatralnej i muzycznej w zaskakujących konstelacjach i zderzeniach (połączonych wspólnym tematem, ale wyróżniających się diametralnie inną strategią artystyczną bądź formą).
Inauguracyjna edycja TIMELINE: DEADLINE poświęcona jest tematowi śmierci – największemu tabu współczesnej cywilizacji, najtrudniejszemu z rytuałów przejścia. W obrębie jednego dnia festiwalowego proponujemy zestawienie dwóch krańcowo różnych sposobów spojrzenia na to zagadnienie: z jednej strony operujący bardzo współczesnymi środkami teatralnymi spektakl „IBSEN: GHOSTS” niemieckiego kolektywu teatralnego Markus&Markus, poświęcony dylematowi dotyczącemu prawa samostanowienia człowieka o własnej śmierci, z drugiej: wspólny koncert/spotkanie zespołu JARZĘBINA oraz gruzińskiej grupy RIHO ENSEMBLE poświęcone starym tradycjom i pieśniom pogrzebowym. Mamy nadzieję, że tak zbudowany program umożliwi zarówno odbiorcom, jak i samym twórcom wielowymiarową, pogłębioną refleksję na temat śmierci oraz poszukiwanie łączników, mostów, spoiw na styku pozornie opozycyjnych perspektyw: nowoczesność-tradycja, stare-nowe, wschód-zachód, indywidualne-zbiorowe.
Realizacja projektu TIMELINE: DEADLINE jest możliwa dzięki dofinansowaniu ze środków FWPN i Goethe-Insitut.
Projekt „TIMELINE: DEADLINE" dofinansowano ze środków FWPN.
FILM