OFF KONTRAPUNKT: Maria K

OFF KONTRAPUNKT: Maria K

KOLEKTYW KOBIETOSTAN (Wrocław) / GRUPA TEATRALNA IMPRO z Zakładu Karnego w Krzywańcu
 

scenariusz i reżyseria: Agnieszka Bresler na postawie powieści „Inna od siebie” Brygidy Helbig oraz „Księga Em” Izabeli Filipiak
zdjęcia: Paulina Anna Galanciak
opieka i koordynacja: Natalia Górska
światła: Dawid Ilczyszyn

czas trwania: 40 minut
data premiery: 25 kwietnia 2018 w Teatrze Ósmego Dnia w Poznaniu

Spektakl powstał dzięki minigrantowi od Funduszu Feministycznego.

„[...] tylko kraj był podzielony między wrogi. Tylko kobiety nie były jeszcze całkiem ludźmi. Ale poza tym Maria właściwie nie mogła trafić lepiej.” (Brygida Helbig, „Inna od siebie”)

Opowieść o niezwykłej kobiecie, polskiej poetce i prekursorce przemian społecznych, odtrąconej przez społeczeństwo i napiętnowanej za radykalną odwagę Marii Komornickiej – kobiecie, która stała się mężczyzną. Komornicka w wieku trzydziestu jeden lat w społecznym buncie i metaforycznym akcie samospalenia wrzuciła do pieca wszystkie swoje kobiece suknie i oświadczyła światu, że jest mężczyzną. Tak narodził się Piotr Odmieniec Włast, o którym na kartach historii polskiej literatury głównie się milczy – bo przecież [mówić] nie wypada. Historia Marii jest naszą wspólną opowieścią o solidarności, którą rodzi radykalny akt odwagi jednostki. 

Nagrody: I miejsce oraz specjalne wyróżnienie od Teatru Ósmego Dnia na V Ogólnopolskim Konkursie Więziennej Twórczości Teatralnej w Poznaniu; II miejsce oraz główna nagroda aktorska na XXVII Ogólnopolskim i XV Międzynarodowym Przeglądzie Sztuki Więziennej w Sztumie; nominacja do nagrody WARTO „Gazety Wyborczej” dla Agnieszki Bresler za spektakle „Kobietostan. Chór na jedną aktorkę” oraz „Maria K.”.

Kolektyw Kobietostan to nieformalna grupa złożona z artystek i działaczek społecznych, realizujących wspólnie inicjatywy dla kobiet, o kobietach i przez kobiety. Kobietostan wyrasta z niezgody na marginalizację społeczną kobiet ze środowisk defaworyzowanych i ich głosów, promując równouprawnienie, umocnienie i siłę kobiet funkcjonujących poza główną tkanką społeczną. W swoich działaniach podejmują tematykę wielowymiarowości kobiety i jej roli w społeczeństwie we współczesnej perspektywie kobiecego empowerment – uwłasnowolnienia, równouprawnienia, upełnomocnienia. Kolektyw powstał z inicjatywy wrocławskiej aktorki i działaczki społecznej Agnieszki Bresler, która od 2012 roku współtworzy i współprowadzi we Wrocławiu projekty teatralne skierowane do osób zagrożonych wykluczeniem społecznym. „Kobietostan” to projekt realizowany od 2016 roku przez Agnieszkę Bresler w kobiecych zakładach karnych, schroniskach i domach samopomocy. 

Grupę teatralną Impro założyła w roku 2015 grupa kobiet odsiadujących wyroki pozbawienia wolności na terenie Zakładu Karnego w Krzywańcu pod Zieloną Górą. Ich pierwszym przedstawieniem, opracowanym i zaprezentowanym na oddziałach mieszkalnych zakładu, były „Cztery kobiety”, przedstawiające historie życia skazanych kobiet oraz powody, z jakich znalazły się w zakładzie karnym. Grupa co roku przygotowuje jasełka oraz bajki dla najmłodszych, w tym „Niebieskiego Kapturka” i „Aksamitkę, córkę Diabła”, które były grane na terenie jednostki oraz m.in. w przedszkolach czy na warsztatach terapii zajęciowej w Gubinie. W roku 2017 wielkim sukcesem grupy było przedstawienie „Poczta Anielska”, zrealizowane według ich oryginalnego scenariusza i z autorską scenografią. Osadzone wystąpiły w Lubskim Domu Kultury, a następnie podczas IV Ogólnopolskiego Konkursu Więziennej Twórczości Teatralnej, gdzie otrzymały wyróżnienie. Latem 2017 roku członkinie grupy wzięły udział w warsztatach teatralnych prowadzonych przez artystki Kolektywu Kobietostan, w ramach których uczestniczyły we współtworzeniu scenariusza do spektaklu „Kobietostan. Chór na jedną aktorkę”. Od stycznia 2018 roku grupa pracuje pod opieką aktorki i reżyserki Agnieszki Bresler. Przygotowały wspólnie spektakl „Maria K.”. Obecnie trwają prace nad drugim spektaklem zespołu w reżyserii Bresler, „Wiera Gra”.

Fragmenty recenzji:
„Przywrócenie głosu Komornickiej [jest] gestem o podwójnym znaczeniu – w Marii K. poprzez jej twórczość i biografię osadzone mówią także o sobie, o towarzyszącym im poczuciu rozdarcia, niedopasowania, uwięzienia w mentalnej i społecznej pułapce. […] Oglądając spektakl trudno nie odnieść wrażenia, że […] my, widzowie, zostaliśmy dopuszczeni do sfery niemalże intymnej, że wysłuchujemy zwierzenia żywej i wyraźnie obecnej przed nami osoby. […] Maria K. jest (…) dowodem na siłę zarówno sztuki, jak i jednostkowego ludzkiego losu.” (Magdalena Piekarska, Wyprawy do Kobietostanu, nietakT, nr 3/2018)

 

07.05.2019, godzina: 16.00, 20.00, Teatr Kana, bilety: 20 zł